VİOP’ta Fiyatlar Nasıl Oluşur

Borsada yatırım yapan birçok yatırımcı fiyatların nasıl çalıştığı bilgisine hakimken VİOP’ta fiyatların nasıl oluştuğu konusunda ise bazı tecrübeli yatırımcıların hatta traderların bile yeterince bilgisi olmayabiliyor.

VİOP’ta fiyatların oluşmasında spot piyasanın referans alınmasına rağmen spot piyasaya göre farklılık taşıması yatırımcının kafasını karıştırabilir. Spot piyasa gram altın fiyatıyla VİOP gram altın sözleşmesinin fiyatı aynı değildir. Ya da USDTRY paritesinin spot piyasa fiyatı ile VİOP fiyatı farklıdır. Bu örnekleri VİOP’ta işlem gören tüm enstrümanlar için çoğaltmak mümkün.

VİOP’ta fiyatların nasıl oluştuğu konusuna girmek istemeyen veya karmaşık bulan yatırımcılar da olabilir fakat birkaç ana hattı ile şu temel yönerge ve formüller yatırımcıya VİOP’ta fiyatların nasıl oluştuğuna dair temel bilgi verecektir.

VİOP’ta fiyatların nasıl oluştuğunun öğrenilmesi işlem stratejilerinin belirlemesi kadar işlem maliyetlerinin yönetilmesi, karın artırılması ve zararın sınırlandırılmasında etkili olacaktır. Dolayısıyla spot piyasalarda işlem gören finansal ürünlerin potansiyel kar fırsatlarına daha az teminatla ulaşma imkanı sağlayan VİOP’ta fiyatların belirlenmesinde şu ilişki gözetilir. Dayanak varlık fiyatı, vade, faiz oranı, temettü getirisi gibi unsurlar üzerinden fiyatlama yapılır.

VİOP’ta fiyatlamalar kullanılan verilere göre farklılık göstermektedir. Çok çeşitli fiyat türleri vardır ve en çok kullanılan fiyat çeşitleri ise şunlardır; teorik fiyat (başlangıç fiyatı), kontrat fiyatı, cari fiyat, günlük uzlaşma fiyatı, vade sonu uzlaşma fiyatı, kullanım fiyatı, kapanış fiyatı…

Yatırımcının yatırım kararlarını alırken kullandı fiyat türü teorik fiyattır. Dolayısıyla VİOP’ta fiyatlar nasıl oluşur sorusunu yanıtlarken öncelikle teorik fiyat üzerinde duralım.

VİOP kontratlarının teorik fiyatının belirlenmesi

VİOP teorik fiyat; vadeli bir ürünün spot piyasaya göre pahalı olup olmadığını belirlemek amacı ile kullanılır. Spot piyasa fiyatının üzerine taşıma maliyeti eklenerek hesaplanan VİOP kontratlarının teorik fiyatı aşağıdaki formül ile hesaplanır;

Teorik Fiyat= DF x (1+(Faiz oranı-temettü getirisi) x (VKG)/365)

DF= Dayanak Varlık spot fiyatı

VKG=Vadeye kalan gün sayısı

VİOP’ta fiyatların oluşmasında hangi faktörler etkilidir?

VİOP’ta yatırımcının alım ve satım işleminde kullandığı teorik fiyat dışında VİOP’ta kullanılan diğer fiyatlar arasında cari fiyat, uzlaşma fiyatı, vade sonu fiyatı, kullanım fiyatı sayılabilir.

Span parametreleri Takasbank tarafından hesaplanmakta ve yayınlanmaktadır. Takasbank’ın https://www.takasbank.com.tr/ adresinden Span Parametre Tablosu dosyasına ulaşılabilir. Diğer taraftan işlem yapılan aracı kurum tarafından da span parametrelerinin değimi bildirilmektedir.

VİOP’ta fiyatların oluşumunda etkili olan faktörler

VİOP’ta varlıkların işlem fiyatlarını etkileyen faktörlerle spot piyasada işlem gören dayanak varlıkları etkileyen unsurlarla aynıdır. Ekonomik faktörler, jeopolitik riskler, politik gelişmeler VİOP’ta fiyatların oluşumunda arz ve talep ilişkisinin yön bulmasını sağlar. VİOP’ta fiyatların oluşumunda tüm varlıklar aynı yönde etkilenmez. Mesela piyasalarda risklerin azaldığı dönemde hisse fiyatları olumlu etkilenirken risklerin artığı dönemde altın fiyatları artar. Yine ülke risklerinin artığı dönemlerde ülke para birimi diğer ülke para birimlerine karşı değer kaybederken büyüme, ekonomik faktörlerdeki pozitif gelişme, siyasi istikrar gibi unsurlar ülke para birimini pozitif etkiler.

VİOP’ta fiyatlar nasıl oluşur konusunda daha fazla bilgi almak için sektörün ödüllü ve lider kurumu GCM VİOP’un web sitesi www.gcmyatirim.com.tr/viop/ adresini ziyaret edebilirsiniz.